Sakız adası manastırlar bakımından hayli zengindir. Aynı zamanda küçüklü büyüklü kiliseler de adada yer almaktadır. Tarihe tanıklık eden bir mekan olarak, birçok develt tarafından alınan ya da istilaya uğrayan ada, bu manastır ve kiliseler ile tarihe bir selam göndermekte gibidir.
Nea Moni Manastırı
1992 yılında ziyarete açılan Nea Moni Manastırı, Sakız Adası manastırları içinde en önemlisidir. Hayli ilginç bir kuruluş hikayesi efsanesi bulunmaktadır. Üç tane keşiş dünyadan ellerini eteklerini çekip çile doldurmak istemişler. Günlerden bir gün mağaranın bulunduğu dağda yangın çıkmış ve bu yangının söndüğü yerde bir ikona bulmuşlar. Bu olaydan etkilenen keşişler, dönemin senatörü MonoMachos’a gidip olayı anlatmışlar. Senatör ve eşi de etkilenmiş ve bu ikonanın bulunduğu yere bir manastır inşa edilmesi emrini vermiş.
İnşa edilen manastır, 17.000 metrekarelik bir alanda yer almaktadır. Dört bir yani yüksek surlarla çevrilidir. Zamanla inşa edilen manastır tam bir Rönesans dönemi yaşamış ve yapılan bağışlar ile adanın en zengin manastırına dönüşmüştür kısa zamanda. Osmanlı külliyeleri gibi kompleks bir yapıya sahiptir. İç bölümünde mozaikler yer almaktadır ki ziyaretçilerin ilgisini çeken de bu mozaiklerdir. Aynı zamanda yapının dokusu da ilgi çekmektedir.
1822 yılına kadar ayakla kalan manastır, bu yıl büyük darbelere maruz kalmıştır. 1900’lü yıllarda ise muhteşem heybete sahip çan kulesi de tamir edilmiştir. İçerisinde ana mabetten başka keşiş inzivaları, su depoları ve iki küçük kilise bulunmaktadır. Manastır, Osmanlı’nın gerileme döneminden önce işgal ettikleri son topraktır. Sekiz köşeli yapılardan biri olan manastırda bulunan tarihi eşyalar ve emanetler de manastırın kendisi gibi 1992’de ziyaretçi almaya başlamıştır.
Taksiarhis Kilisesi (Mesta Köyü)
Sakız adası Kiliseleri arasında ve Mesta Köyü’nde yer alan en eski kilise olma özelliğini taşıyan Taksiarhis Kilisesi de görülmeye değer bir güzelliğe sahiptir. Seçtiğiniz tur paketinde muhakkak olması gerektiği de ifade edilmelidir. Bu kilise, Ortaçağ’dan kalma Mesta Köyü’nü daha da güzelleştiren detaylardan biridir aynı zamanda. 1833 yılına ait kalıntıları da taşıyan bu kral kilisesi, günümüzde ziyaretçi akınına uğramaktadır.
Agia Markella Manastırı (Adanın Azizesi)
Sakız Adası kiliseleri kadar meşhur yapılardan biridir ve ada merkezine uzaklığı 45 kilometredir. Bu manastır, Volisos Köyü dahilinde yer almaktadır. Derin ve soğuk bir denize sahip olan koy içindeki ulu çınarların arasına inşa edilmiştir.
Tapınağın çok yakınında ziyaretçi akınına uğrayan kutsal su da bir hayli ilgi çekmektedir. Turistler Sakız Adası tatillerinde bu bölgeyi mutlaka ziyaret etmelidir. Kilise bahçesi ise günümüzde misafirhane olarak tesis edilmiştir. Bu bölgede 22 Temmuz kutsal Hacı günü kabul edilir ve kiliseye pek çok ziyaretçi gelir. Kilisenin adına yapıldığı Azize Merkella rivayetlere göre pek çok mucizenin sahibidir. Aynı zamanda bir dilek yeri olan bu kiliseye dilek dileyen kişiler 50 kilometre yürüyerek varmaktadır.
Agion Apostolon Kilisesi (Pyrgi Köyü)
Pyrgi Köyü’nde yer alan Agion Apostolon Kilisesi, sekiz köşeli büyüleyici bir mimariye sahiptir. Şekil olarak tıpkı Nea Moni Manastırı’na benzemektedir. Bu yapı Bizans döneminde inşa edilmiş olup günümüzde halen ayakta kalmayı başaran yapılardan bir tanesidir. Kilisenin dış cephesi süsleme bakımından zengindir. Kemerler ve şeritler göz alıcıdır. İç bölümünde ise 1665 yılı içerisinde yapılan duvar çizimleri bulunmakta ve halen muhafaza edilmektedir. Kapıda bir yazıt yer almakta ve mabedin 1564 yılında yeniden inşa edildiği belirtilmektedir. Genel olarak ziyaretçilerin yurt dışı turlarında ziyaret ettikleri bu kilisede yılda bir kez, 29 Haziran’da kutsal bir anma ayini yapılmaktadır.
Panagia Krina
Bir mabed olarak 12. yüzyılda yaptırılan Panagia Krina, beş farklı yüzyılın (14, 15, 16 ve 17) izlerini taşıyan duvar resimleriyle doludur. Rivayete göre bu mabet, İstanbul’da yaşayan ve saraylı olan Eustathios Kodratos tarafından inşa ettirilmiştir. Ana mabet ve dış avludan müteşekkil olan yapıya ek olarak sekiz köşeli mimari özelliği bu mabette de karşımıza çıkmaktadır.
Sakız adası, kaleler yönünden oldukça zengin bir adadır. Bugüne dek pek çok devlet ve istilacıya karşı durmak için, farklı dönemlerde bölgede yaşayanlar, çeşitli yerlere kaleler inşa etmişlerdir. Bu kaleler bugün halen aynı ihtişam ve güzelliklerini korumaya devam etmektedir. Sakız adası kaleleri şöyle sıralanabilir:
Sakız Adası Kalesi
Adanın kuzey bölümünde yer alan ve limana da oldukça yakın olan Sakız Adası kalesi, Bizanslılar tarafından 9. yüzyılda yapılmıştır. 15. yüzyılda adadaki evlerin tamamını içine alacak şekilde işgallere karşı onarılmıştır. Fakat bir süre sonra yaşam alanı kalenin dışına taşmıştır. Kale 1694’te bu kez de Venediklilerce onarılmış olup, üç kule ve bir kartal olan amblemi bugün dahi güzelliğini muhafaza etmeye devam etmektedir. Kalenin çok yakınında bir de hapishane bulunmaktadır. bu aynı zamanda yöre halkı tarafından Kara Alis olarak da adlandırılır. Cenevizliler tarafından inşa edilen Soğuk Çeşme ve yer altı su sarnıcı da görenleri büyülemektedir. Bu sarnıç kaleyi kale yapan iki detaydan ilkidir. Bir diğer detay ise, Türk Kulesi olarak da bilinen “Kulas”tır. Kulas, 14. yüzyılda yaşanan savaşlar sonucunda büyük bir hasar görmüştür. Yıllar önce yeni bir restorasyon çalışması başlatılarak çatı ve kule bölümler restorasyondan geçmiştir. Kalede dillere destan bir halde bulunan kule ise, iki katlı olarak inşa edilmiş ve iç bölümünde spiral bir merdiven yer almaktadır. Bu spiral yol ile kalenin hemen yanında yer alan köye erişilmektedir. Bu kaleyi ziyaret etmek, yurt dışı turlarınız arasında birinci ve en güzeli olmaya adaydır.
Volisos Kalesi
Sakız adası tatilinizde görmeniz gereken yapılardan bir tanesi de Volisos Kalesi’dir. Bugüne kadar en iyi korunan kalıntılardan biri olma özelliği taşıyan Volisos Kalesi, altı adet kuleye ve dikdörtgen bir tasarıma sahiptir. Kalenin iç bölümünde birkaç sarnıç ve kiliseler göze çarpmaktadır. Volisos, mevki olarak adanın korunmaya en uygun yerinde bulunmaktadır. Çünkü kuzey bölgenin tamamına hakimdir. Ortaçağlardan bu yana varlığını sürdüren Volisos Kalesi, Volisos Köyü’nün hemen yanında yer almaktadır. Bu köyün merkezinde kocaman bir çınar ağacı sanki tatilcileri selamlamaktadır. Şu an harika bir gece aydınlatması ile renklendirilen kale de köyden enfes bir keyif sunmaktadır. Ayrıca turlar ile gelen tatilciler için köyle kafeler de bulunmaktadır.
Armolia Kalesi
Sakız Adası kalelerinden biri de Armolia Köyü’nün hemen kuzey tarafında yer alan Armolia Kalesi’dir. Kalenin 1400’lü yıllarda inşa edildiği düşünülmektedir. Ortaçağ sonlarında inşa edilen bu kale, bugüne ulaşan tarihi eserlerden biridir. Ada merkezine 20 km mesafede yer alan Armolia Köyü bu kalenin hemen yakınındadır. Zaman içerisinde köyde bazı güncellemeler meydana gelmişse de, halen kimi noktalarda Ortaçağ esintilerini korumaya devam etmektedir.
Gözetleme Kule Sistemi (Vigles)
Tarih boyunca istilalara açık olan Sakız Adası kaleler ile korunmaya çalışılmışsa da, düşmana ve istilacılara karşı gafil avlanmamak için adaya gözetleme kuleleri de yaptırılmıştır.
Sakız Adası Pyrgi Köyü en meşhur ve en çok beğenilen Ortaçağ köylerinden biri olarak varlığını sürdürmeye devam etmektedir. İçerisinde bulunan Pirgon yani kule anlamına gelen kelimeden adını alan Pyrgi Köyü, ada merkezine 25 kilometrelik bir uzaklığa sahiptir. Ortaçağlarda, sakız ticaretinin yapıldığı dönemlerde en yetkili köy konumunda olmuştur. Üretim ve ticaret yönünden büyük bir başarı göstermiştir. Köydeki izlere dayanarak yaşamın 1300’lü yıllardan beri devam ettiği çıkarılmaktadır. Bu bölgede Cenovalıların ticaret yaptığı ve hakimiyet kurduğu da bilinmektedir. Zaten köyün pek çok yerinde Cenova mimarisinden izler ve yapılar mevcuttur.
Bugün bile aynı şekilde varlığını sürdüren ve zamana yenik düşmeyen Sakız Adası Pyrgi Köyü, istilalara dayanmak için gözetleme kuleleri ve surlar ile korunmuştur. O zamanlar inşa edilen köy evleri ve sokakların darlığı, köyün nasıl korunaklı bir yapıya sahip olduğunun göstergesi olmaya devam etmektedir. Evlerin boyama ve süslemesi ise eşsizdir. Geometrik desenler, siyah – beyaz süslemeler pek çok evde karşımıza çıkmaktadır.
Pyrgi Köyü’nde Tarihe Tanıklık Edin
Pyrgi Köyü’ne tatil yapmaya gelirseniz, eskiden beri varlığını muhafaza eden büyük St. Apostles Kilisesi’ni görebilir ve büyülenebilirsiniz. Bu kilise 14. yüzyılda inşa edilmiştir ve diğer kiliselerden dekoru – süslemeleri ile ayrılır. Yalnızca kilise değil, köyde yer alan her bir ev, her bir yapı, tarihin büyülü ve gizemli havasını ziyaretçilere yaşatmaktadır. Dört köşeli yapılar ve taşlı kaldırımlar, köylülerin saldırı esnasında pratik ve kıvrak hareket etmelerine, düşmanın ordu ile rahatça geçememesine zemin hazırlamıştır. Köyde yer alan evlerin sokak tarafında pencere ve kapıları bulunmamaktadır. Bu da dışarıdan gelen tehditlere karşı mükemmel bir koruma sağlamıştır.
Pyrgi Köyü’nde aynı zamanda saldırılarda sığınıp saklandıkları bir kule de yer almaktaydı. Mesta Köyü’nde olduğu gibi Pyrgi Köyü’nde de sokakların çatılardan görünmemesi için sık çatı dizaynı yapılmıştır. Çatıdan sokaklar, sokaklardan çatı araları görünmemektedir. Köyde eşsiz bir görünüm sağlayan bu el oyması süslemelere sahip olan evler, yurt dışı turları ile bölgeye gelen ziyaretçileri derinden etkilemektedir. Evlerin dış cephe oymaları 1665 yılı içinde Giritli Antonios Domestichos Kenygos tarafından oluşturulmuştur.
Bölgede bulunan kilise, hem ibadet hem de korunma yeri olarak düşünülmüş olup son derece sağlamdır. Sakız Adası Pyrgi Köyü, ortaçağ’da yaşanan olayların izlerini bugün bile taşıyan tek kelime ile eşsiz bir köydür. Çeşitli sahilleri ve kutlamaları da olan bu köye tur eşliğinde gelerek, tam yılın en güzel zamanlarında şahit olabilirsiniz.
Yurt dışı tatil turları ile yıl boyunca binlerce ziyaretçi kabul eden Sakız Adası Kambos Köyü, görülmeye değer güzellikte bir köy olarak bilinmektedir. Bu köyde narenciye bahçeleri sıkça görülür. Kambos kelimesi “sade” anlamına gelir ve köye çok yakışan bir isimdir. Adanın güney tarafında 10 kilometrelik bir düz alan, yer altı suları ile beslenmekte olup çiçek kokularının köyü sarmasını sağlamaktadır. Özellikle bahar aylarında adanın hoş kokusu kıyılardan bile alınabilmektedir.
Hem Yunanistan hem de Avrupa bakımından büyük bir önem taşıyan Kambos Köyü, narenciye üretimi ve ticareti yapan başlıca köylerden biridir. Günümüzde halen bu önemi muhafaza etmesine karşın, asıl ününü 14. yüzyıl ve sonrasında Cenovalıların hakimiyet kurması ile almıştır. Burada kurulan sosyo – ekonomik sınıf ve inşa edilen Cenova tarzı yapılar, köye yeni bir kimlik kazandırmıştır.
Kambos Köyü Cenovalılar İle Gelişiyor
Sakız Adası Kambos Köyü, Cenovalılar tarafından inşa edilen yapılar ile oldukça güzel bir konuma yükselmiştir. İnşa edilen evler ve diğer yapılar, bugün bile o zamanların havasını taşımayı sürdürmektedir. Mermer kabartmalar, oluklu su depoları ve daha pek çok detay, yurt dışı turlarına katılarak bölgeye gelen ziyaretçileri etkilemektedir.
Bu köydeki evlerin bir özelliği bulunmaktadır. Her ev iki veya üç katlı olarak inşa edilmiştir ve manzara tüm evlerden görülebilmektedir. Özellikle kemerli yapılar, köprüler ve ağaç gölgesi ile bezenmiş çiçek kokulu yollara sahip oluşu ile Kambos köyü, adeta başka bir zaman diliminde gibidir. Evlerde bulunan balkonların sahip olduğu kemerli sütunlar, merdivenler, fresk süslemeli tavanlar, çakıl taşı döşenmiş avlular, köyde yaşama hissi uyandırmaktadır. 1822 ve 1881 yıllarında büyük bir hasara uğrayan bu yapılardan bugüne tamamı ulaşamamıştır ne yazık ki.
Köyde mimari bakımdan korunan ve restore edilen Argenti binası, orijinal formunda kalmıştır. Burada bir zamanlar Mitarakiko adlı ünlü bir ressamın kaldığı bilinmektedir. Aynı zamanda bu binada bir de atölye yer almaktadır. Depremden zarar gören yapılar ve daha başka bazı yapılar, Sakız Adası Kambos Köyü’ne gelen ziyaretçiler için misafirhaneye dönüştürülmüştür.
Kambos Köyü’nde pek çok kilise ve ibadethane de yer almaktadır. Çan kuleleri ve etkileyici sanatsal detayları ile görülmeye değer güzellikteki bu yapılar, tatilcilerin büyük oranda ilgisini çekmektedir. Siz de tüm bu eşsiz güzellikleri görmek isterseniz turlara katılabilir ya da bireysel olarak adayı ziyaret ederek tarihte etkileyici bir yolculuğa çıkabilirsiniz.
Anavatos Köyü, Sakız Adası’na yurt dışı turları ile gelen ziyaretçilerin uğrak noktalarından bir tanesidir. Köy, ada merkezine 16 kilometre mesafededir. Koruma kulesi bulunmayan köyde, Ortaçağ izlerini görmek diğerlerine göre çok daha zordur, özellikle Türk varlığından sonra adını duyurmaya başlayan Sakız Adası Anavatos Köyü yine de tarihin izlerini etkileyici bir biçimde yansıtmaktadır. Köy, adını “Anaveno” kelimesinden almıştır. Bir uçurumun hemen kıyısında yer alan köye ulaşım, oldukça yorucu bir süreçtir. Tırmanarak ulaşılabilen köy, istila edilme bakımından da bu sayede düşmanlara zorluk yaşatmıştır.
Rivayetlere göre köyü ilk yerleşim Monomahos Konstantinapolis’in isteği üzerine kurularak gerçekleştirilmiştir. Tarihi boyunca defalarca istilalara uğrayıp zarar gören köy, köy halkı tarafından her defasında tamir edilmiştir. Köyde yer alan Taxiarchis yani Başmelek Kilisesi günümüze kadar korunarak varlığını devam ettirmiştir. Köye uzaktan bakıldığında kendini hemen belli etmekte olan bu binanın kapısı, görkemli yapısı olduğu da bilinmektedir. 3 binadan oluşan yapıda aynı zamanda bir su deposu, bir okul ve bir de zeytinyağı değirmeni olduğu konusunda görüşler bulunmaktadır. Sakız Adası Anavatos Köyü’nün evleri ise yine istilalara karşı kule tarzında inşa edilmiştir. Sokakları ve kaldırımları taş döşeli olan köyde güzel bir koku da hakimdir. Aynı zamanda Elinda Plajı da turist çeken bölgelerden biridir.
Anavatos Köyü’nde Cenova İzleri
Adanın kuzeyinde bulunan Anavatos Köyü, üretken ve çalışkandır. Tarih boyunca ticaret konusunda söz sahibi olmuştur. Denizden 450 metre yüksekte bulunan köyde, merkez kuleler üzerinde Cenovalıların mimari tarzına rastlanmaktadır. Köye giriş bir geçitten sağlanmaktadır. Diğer tarafı da uçurum olduğu için, böylelikle tek girişle doğal bir koruma ortaya çıkarılmıştır. Köyle yer alan evler ise bitişik bir düzende kurulmuştur. Çatılar ahşap, düz ve kapılar büyüktür. Ahşap teraslar ve küçük dar avlular, bu köy evlerinin kendine has mimarisini yansıtmaktadır.
1822 yılında yaşanan katliam sonrasında terk edilen Sakız Adası Anavatos Köyü, resmi bir abide özelliği göstermektedir. Günümüzde pek çok yapı halen varlığını korumaktadır. Bu yapılar arasında Taxiarchi ve Bakire Meryem kiliseleri de bulunur. Ada merkezinden köye ulaşım yaklaşık 40 – 45 dakika sürmektedir. Sakız Adası’na tatile geldiğinizde görmeniz gereken muazzam mevkilerden bir tanesi olan Anavatos, hem görünümü hem tarihi dokusu ile gerçek anlamda büyüleyici bir etki yapmaktadır.
Günümüzde hayalet şehirleri andıran havası ile turla gelen turistleri derinden etkilemekte olan köy, görülmeden dönülmemesi gereken yerlerden sadece bir tanesidir.
Sakız Adası güney köyleri bakımından da görülmeye değer bir ada olarak dikkat çekmektedir. Her biri birbirinden güzel ve tarihsel olan bu köyler, günümüzde bile muazzam bir güzelliğe sahip olması ile bilinmekte ve turistleri yılın her zamanı kendine çekmektedir.
Armolia Köyü Tarihte Yolculuğa Çağırıyor
Ortaçağ’da kurulan ve o yıllarda aktif olarak kullanılan Armolia Köyü, bugün yeniden inşa edilen binalardan oluşmaktadır. Bugün köyde kemerler ve sütunlar halen mevcuttur fakat köyün yüzü büyük oranda değişikliğe maruz kalmıştır. İstilalardan çok fazla nasibini alan köyde, birkaç yapı yıkık halde yer almaktadır. Adanın merkez bölümüne 20 km uzaklığa sahip olan Armolia Köyü, özellikle dekoratif sanatlarda büyük beğeni toplamaktadır. Yurt dışı turlarına katılarak bölgeyi ziyaret eden turistler tarafından köyde üretilen testi, kavanoz, vazo gibi ürünler hediyelik olarak satın alınmaktadır.
Armolia Köyü, tarihsel bakımdan da önemli izler taşıyan köylerden bir tanesidir. Özellikle tırmanılarak çıkılan bir tepede yer alan Vretou Manastırı, Panagia Kilisesi, Apolichonon Bizans Kalesi bu yapılar arasında sayılabilir. Armolia Köyü daha çok Cenovalılar tarafından bir yerleşim yerine dönüştürülmüştür. Adada halen onların izleri olan mimari yapılara rastlanmaktadır.
Olympi Köyü Baharda Ne Güzeldir
Sakız Adası güney köyleri arasında sayılabilecek Olympi Köyü, 14. yüzyılda inşa edilmiş olup, bugün bile aynı güzelliğini korumayı sürdürmektedir. Evler bitişik olarak düşmana karşı bir savunma oluşturması amacıyla inşa edilmiştir. Aynı zamanda dar sokaklar, taş kaldırımlar ve dört köşeli binalar dikkat çekmektedir.
Olympi Köyü içerisinde su yolları ve kanallar da yer almaktadır. Yerel halkın düşman karşısında ya da istilalar sonucu zor duruma düşmemesi için oldukça detaylı bir yol izlenmiş ve her ayrıntı düşünülmüştür. Plajları ve kilise, anıtları ile dikkat çeken köyler arasında yer almaktadır.
Vessa Köyü Tarih Kokuyor
Tur ile birlikte gelebileceğiniz Vessa Köyü, oldukça etkileyici bir yapıya sahip olup, Ortaçağ’ın havasını halen koruyan köylerdendir. Merkeze 19 kilomtre uzaklıkta bulunan bölgeye araçla ulaşım sağlanabilmektedir. Bunun yanında, turistlerin asla pişmanlık duymayacağı bir ortam halen köyde hüküm sürmektedir.
Vessa Köyü’nde, St. Dimitrios Kilisesi en görülmeye değer yapıdır. Bunun yanı sıra, yerli halkın yaşadığı evler de son derece görülmeye değer binalardır. Dört köşeli Cenova mimarisi burada da kendini göstermeye devam etmektedir.
Eski zamanlardan bu yana korunarak varlığını devam ettirmiş olan kuleler ile kaleler, turistler tarafından da oldukça ilgi görmektedir.
Vouno Köyü: Geçmişe Açılan Bir Kapı
Dağ köyü anlamına gelen Vouno Köyü Sakız Adası güney köylerinden biridir. Burası da sakız üretimi ile meşhurdur. Bunun yanında iki giriş ile köye girilmesi, Ortaçağ’daki korunmacı durumun sürdürülmesinden kaynaklanmaktadır. Sakız üretimi dışında asma, zeytin ve badem üretimi de köyde yapılan zirai faaliyetlerdir.
Eski çağları iliklerinize kadar yaşayabileceğiniz bu köylere tatile gelebilir ve siz de tarih yolculuğuna çıkabilirsiniz. İster yalnız, ister tur işliğinde tüm bu güzelliklere siz de şahit olabilirsiniz.
Üç ana başlıkta değerlendirilebilecek olan Sakız Adası köyleri kategorilerinden bir tanesi kuzey köyleridir. Sakız Adası Kuzey köyleri, gerçek anlamda tarihi yansıtan ve her biri birbirinden güzel havaya sahip olan köylerdir.
Volissos Köyü
Kuzeyde yer alan en önemli ve en güzel köylerden bir tanesi Volissis Köyü’dür. Adanın merkezine olan mesafesi 40 kilometredir ve çok eski bir tarihe sahiptir. Thukididis’in ifade etiğine göre büyük bir edebiyatçı olan Homeros, bu köyde doğmuştur. Bir tepede kurulan ve bir de kaleye sahip olan köy, yurt dışı turları ile bölgeye gelen ziyaretçilerin uğrak noktasıdır. Bizans Dönemi’nin izlerini taşıyan köyün en tepe noktasında Volissos Kilisesi bulunmaktadır. aynı zamanda köy bir de kaleye sahiptir ve eskiden bu kalenin iç bölümünde su depoları, kiliseler ve yaşam alanlarının bulunduğu bilinmektedir. Volissos Köyü, adanın ihtiyaç duyduğu yağ ihtiyacının büyük bölümünü bugün de karşılamaya devam etmektedir. Sakız Adası’nın en popüler tatil ve turizm bölgesi olan Volissos Köyü, mutlaka görülmesi gereken yerlerden biridir.
Lagada Köyü
Sakız Adası kuzey köyleri arasında önem arz edenlerden biri de Lagada Köyü’dür. Bir balıkçı köyü olan Lagada, 16 – 18 kilometrelik bir uzaklığa sahiptir. Genel anlamda oldukça güzel bir görünüme sahip olan köy, toplum olarak balıkçılığa ağırlık vermiş durumdadır. Her zaman taze, lezzetli ve günlük deniz ürünleri bulunabilen köyde, balıkçı tavernaları da meşhurdur. Her yıl 17 Eylül’de Azize Sofia kutlamaları yapılmaktadır. Bu kutlama 17 Eylül gecesi sabaha kadar eğlence ve danslar devam ettirilmektedir. Akşamüstleri muazzam bir güzelliğe bürünen Lagada Köyü, oldukça hoş ve güzel bir köy olarak değerlendirilmekte ve balık seven turistler tarafından mutlaka ziyaret edilmektedir.
Kardamyla Köyü
Kardamyla Köyü, Sakız Adası’nın merkezine 28 kilometre mesafede yer alan, günümüzde 200 kişilik bir nüfusa sahip olan bir ada köyüdür. Sakız Adası kuzey köyleri arasında önemli bir yere sahip olan Kardamyla Köyü, ada için savaşan kahramanların da doğum yeridir. Genel olarak evler, eşsiz bir mimariye sahiptir. Özellikle taş evler ve dar sokaklar bakımından dikkat çekici olan Kardamyla sokaklarında da özellikle bahar döneminde yoğun bir çiçek kokusu duyuluyor.
Köyün en önemli özelliklerinden bir tanesi, denizcilikte yoğunlaşmış olmalarıdır. Sarp bir tepe kıyısına inşa edilmiş olduğu için tarih boyunca istilacılar için hem ulaşılması zor bir mevki, hem de iştah açan bir yer olma özelliğini korumuştur. Her biri birbirinden güzel plajlara sahip olan köyde, Nagos plajı ile Yiosonas Plajı en çok tercih edilenlerdir. Bu yerde konaklama konusunda da sıkıntı yaşanmamaktadır.
Nenitouria Köyü
Volissos Köyü’ne 20 kilometre mesafede bulunan Nenutouria Köyü, Sakız Adası kuzey köylerinden biri olarak ifade edilmektedir. Köyde yer alan St. George kilisesi eşsiz bir güzelliğe sahiptir. Şu anda köyde hayat sürdüren kişi sayısı oldukça azdır. Pek çok ev boşaltılmış ve viran halde varlığını sürdürmeye devam etmektedir.
Bunlar dışında tur kapsamında ziyaret edebileceğiniz köyler Kouronia, Leptopoda, Spartaunda olarak sıralanabilir. Adanın kuzey bölgesinin tadını tüm bu köyleri gezerek ve konaklayarak çıkarabilirsiniz.
Sakız Adası Orta Sakız köyleri, İç Sakız olarak da anılmaktadır. Burada yer alan köyler arasında en önemlilerden bir tanesi, turistlerin oldukça ilgisini çeken Vrodados Bölgesi’dir.
Vrodados Bölgesi
Adanın iç bölümünde, merkeze 4 kilometre uzaklıkta bulunan Vrodados, verimli topraklara sahiptir. Bu nedenle de narenciye ve zeytin üretimi bu bölgede de yapılmaktadır. Aynı zamanda bölge halkı denizcilikle de uğraşmaktadır. Bir rivayete göre, Kristof Kolomb tarafından ada ziyaret edilmiş ve denizciler ile görüşmeler yaptıktan sonra Amerika’yı keşfetmeye gitmiştir. Bölgenin en önemli özelliği bütün adada meşhur olan Homer’in Taşı’nın burada yer almasıdır.
Bölgede Paskalya’da İsa için büyük çaplı kutlamalar ve yortular yapılmaktadır. Roket savaşları da denilen bu etkinlikler her yıl düzenli olarak yerli halkın ve turistlerin de katılımı ile gerçekleştirilmektedir. Osmanlı döneminde karşılıklı kiliselerden atılan bu roketler zararlı bir hal alınca, top atışı Osmanlı tarafından yasaklanmıştır ancak bölge halkı daha hafif bir şekilde kutlama geleneğini sürdürmek istemiştir. Günümüzde halen bu geleneğin sürdürüldüğü bilinmektedir. Siz de yurt dışı turlarından biri ile bu etkinliğin büyüsüne kapılmaya adaya gidebilirsiniz.
Thimiana Köyü
Ada merkezinin 7 kilometre güneyinde kalan Thimiana Köyü, Sakız Adası Orta Sakız köyleri arasında en meşhur olanlardan bir tanesidir. Köyün adı eski zamanlarda “Efthymiana” imiş. Köy, genel olarak kaldırım taşları ve yapıların mimarisi bakımından eşsiz bir görüntü sunmaktadır. Özellikle kırmızı ve kahverengi mermerleri ile ünlüdür. Yalnızca Thimiana Köyü’nde değil, Kambos bölgesinde de bu taşlardan sıklıkla kullanılmış olduğu görülmektedir. Aghios Efstratios (Aziz Efstratios) kilisesi köydeki en önemli yapıdır. Buraya yakın bir mevkide yer alan Fatourou bahçesi de oldukça güzel bir düzenlemeye sahiptir. Köyde her yıl Mostra karnavalı yapılmakta ve yerli halk tarafından da bu eğlenceye katılım sağlanmaktadır. Bu etkinlik tatilciler için de oldukça etkileyicidir.
Avgonima Köyü
Sakız Adası merkezinden 16 km mesafede yer alan Avgonima Köyü, biraz yüksek bir tepede konuşlandırılmıştır. Bugün pansiyon olarak kullanılan köy evleri, tamamen taş yapılardır ve yazın oldukça ferah, serin olmaktadır. Yerel halk nüfusu bir hayli az olan Avgonima Köyü, sakin bir tatil turu yapmak isteyen kişiler için ideal bir seçenek olabilir.
Neohori Köyü
Taş binaları ile dikkat çeken bir Sakız Adası Orta Sakız köylerinden bir tanesi de Neohori Köyü’dür. Merkeze sadece 9 km mesafede olması ulaşım bakımından da kolaylık sağlamaktadır. Rivayete göre köy daha önceden Agia Fotini bölgesinde yer almaktadır ancak istilalar ile korsan saldırıları sonrasında iç bölgelere taşınmıştır. Köyde yer alan Meryem Ana Kilisesi oldukça ihtişamlıdır. Her biri birbirinden güzel bu köyler, sakin ve huzurlu bir tatil yapmak için ideal bir seçim olacaktır. İzmir Çeşme’den tek vesait ile gidilebilen bu ada yolculuğunu kaçırmayın!
Ege Denizi’nde yer alan Sakız Adası plajları ile de meşhur olmuştur. Bunun nedeni, hem deniz ticaretinin tarihsel etkisi, hem de volkanik oluşumlar sonrasında harika birer doğa güzellikleri olmasıdır. En çok ziyaret edilen plajlar ise zamanla gittikçe popüler bir hale gelmeye devam edecek gibi görünüyor. Bu plajlardan en önemlileri şöyle ifade edilebilir:
Karfas Plajı
Sakız Adası Plajlarından en meşhur olanıdır. Adanın güney ve güney doğu bölümünü kapsayan bu plaj hem popüler hem de su sporları bakımından çeşit sunan bir yerdir. Turistler tarafından yurt dışı turları kapsamında ziyaret edilmesinin bir sonucu olarak çok fazla otel bu bölgede yer almaktadır. Denizi tertemiz ve kum bir plaj olması da tercih edilmesinde etkili olan baş faktörlerdir. Ada merkezinden ulaşım sağlanabilen bu plaj derinlik bakımından da güvenlidir.
Agia Fotia Plajı
Agia Fotia Plajı da sıklıkla turistlerin tercih ettiği tatil yerlerinden sayılabilir. Adanın merkezinde belli aralıklarla kalkan otobüsler ile bu plaja gidilebilmektedir. Sahili kum, denizi tertemizdir. Aynı zamanda ziyaretçilerin hoşça vakit geçirebilecekleri kafeteryalar da burada bulunmaktadır. Genel olarak ada gençleri tarafından tercih edildiğini de ifade edelim.
Mavra Volia Plajı
Sakız Adası plajları arasında bahse değer olanlardan biri de Mavra Volia’dır. Ada merkezinden 30 km uzaklıkta yer alan bu plaj, oldukça rağbet görmektedir. Tarihin ilk dönemlerinde meydana gelen volkanik patlamalar neticesinde plaj kumdan değil, siyah çakıl taşlarından oluşmuştur. Bu da, Mavra Volia’yı turistik açıdan da ilgi çekici bir hale getirmektedir. Genel olarak turlar ile bölgeye gelen yabancılar bu plajı görerek hayran olmaktadır. Aynı zamanda denizi koyu, derin ve etrafı kayalıklarla dolu olduğu için gizemli bir havası da bulunmaktadır. Bölgede, ziyaretçiler için restoranlar sıkça yer almaktadır.
Komi ve Nagos Plajları
Sakız Adası’nda yer alan ve gençler tarafından tercih edildiği için gece gündüz demeden aynı hareketli atmosferi devam ettiren bu iki plaj, turistik geziden ziyade, deniz tatili yapmak isteyen kişiler için ideal bir seçenek olabilir.
Bunun yanında Nagos plajında, balık tavernaları ve birbirinden güzel dekorasyonlara sahip çeşitli restoranlar da mevcuttur. Arzu edilirse, bu plajda konaklamak da mümkündür. Aynı zamanda merkezden gidiş geliş yapmak için belli saatler arasında minibüs ya da otobüs gibi ulaşım araçları da hizmet vermektedir. Hangisini tercih ederseniz edin pişman olmayacağınız bu plajlara uğramadan Sakız Adası’ndan dönmeyin.
Sakız adası tarihi ve kültürel pek çok önemli yapıya sahip olsa festivaller ve panayırlar yönünden de farklılığını ortaya koymuştur.
Roket Savaşı
Ortalama 150 yıldır devam ettirilen roket savaşları geleneğine yıl boyunca bu günü bekleyen turistler büyük bir keyifle katılmaktadır. Geleneğe göre Vrondado’da düzenlenen bu etkinlikte, geçmişte roket ile gerçekleştiği için bu adı alan savaş, günümüzde harika bir havai fişek gösterisi kapsamında kendine yer buluyor. Paskalya gününde ve gecesinde gerçekleştirilen bu ayin sırasında, saatler gece 00.00’ı gösterdiğinde Ortodoks bir papaz İsa’nın göğe yükseldiğini yüksek sesle söyledikten sonra onu izleyen cemaat, bulduğu her yere vurmak suretiyle gürültü çıkartır ve bu bir kutlama kabul edilir. İki kilise arasında ortaya çıkan muhteşem havai fişek ve roket savaşı görülmeye değer güzelliklerden sadece bir tanesidir.
Mostra Karnavalı
Adanın en güzel ve en eğlenceli faaliyetlerinden biri de Mostra Karnavalıdır. Sakız Adası festivallerinden biri olan ve pek çok yerli halk ile turiste ev sahipliği yapan bu karnavalda, Ortaçağ’dan bu yana gerçekleştirilen bir ritüel halini almıştır.
Karnavalın asıl amacı, eski dönemlerden birinde adaya gerçekleşen korsan saldırısının köylülerce geri püskürtülmesinin kutlanışı ve anılışıdır. Bunun bir anısı olarak o gün, adadaki halkın bir kısmı korsan elbisesi ve maskesi giyerek o günü anar ve sabaha kadar eğlenirler.
Ağa Geleneği
Adanın farklı köylerinde her yıl gerçekleştirilen bu gelenek, Osmanlı döneminde adaya bağlanan vergiye gösterilen bir tepkiden ortaya çıkmıştır. Bu geleneğe göre adada bulunan herkes yargılanır ve Temiz pazartesi olarak da adlandırılan bu gelenek esnasında herkes dans ederek eğlenir. Dışarıdan adaya gelen turistler de bu eğlenceye katılabilmektedir.
Yılbaşı Gemileri
Sakız adası panayırlar ve festivallerinin arasından gösterilebilecek uygulamalardan biri de yılbaşı gemileridir. Sadece yılbaşına özel gemiler ile turistlerin ve yerlilerin keyifli bir yeni yıl kutlaması yapabilmesi için düzenlenmektedir. Işıklandırılmış gemiler ile ada etrafında bir tur düzenlenir ve bu tur için katılım bir hayli fazla olur. Yılbaşı yaklaşırken siz de yurt dışı turlarından birine katılarak bu etkinliğe ve daha fazlasına dahil olabilirsiniz. Sakız Adası tarihsel öğeleri, festivalleri ve panayırları ile unutulmaz bir tatil yaşayabilirsiniz!
